27 november

De bullshitindustrie, een woord naar mijn hart. Het staat in een stuk in The Guardian over de consumptieorgie die rond deze tijd van het jaar weer eens los gaat barsten. Intelligente koekoeksklokken, waterkokers met afstandsbediening: de schrijver vond ze in het zaterdagmagazine van zijn eigen krant. Daar stond een kerstcadeaulijstje in dat naar zijn zeggen recht uit de nadagen van het Romeinse keizerrijk kon komen. Dat doet de bullshitindustrie: het melige kerstsentiment aangrijpen om brol te verkopen die niemand nodig heeft of zelfs maar wil. Tant pis voor de grondstoffen. Toch kopen maar. Goed voor de groei. Jobs! Banen! Werk! Bullshit kopen is een daad van burgerzin.

21 november

Lelijke woorden blijven mij achtervolgen. Vandaag moest ik kiezen tussen broodfok en unminimized. Pest of cholera.

Naar broodfok kun je lang zitten kijken terwijl je je afvraagt: wat mag dàt nu weer willen zeggen? Gelukkig in mijn geval kwam er een foto bij van mensen met allemaal een hond, en ja: ze waren aan het betogen tegen het schandelijke gebruik van honden fokken om den brode. Dat is verwerpelijk: honden zijn niet gemaakt om zoveel mogelijk hondjes te maken (pups in het jargon).

Daar kan ik inkomen. Wat mij betreft maken honden liefst geen pups, of toch zo weinig mogelijk. Overigens zijn ook kippen niet gemaakt om zoveel mogelijk eieren te leggen, als men mij de vergelijking even toestaat. Ik weet dat ze niet helemaal opgaat, dat doen vergelijkingen zelden.

Maar goed, broodfok is al bij al nog een eerlijk woord, dat uiteindelijk toch zegt wat het zeggen wil, al is daar voor trage verstaanders als ik ook een foto voor nodig.

Dat geldt niet voor unminimize.

Minimize kennen we al lang, minimaliseren of klein maken. Niet zo echter in het Engels van de Amerikaanse inlichtingendienst NSA. Daar betekent het: wissen uit de databank.

Onbedoeld verzamelde of incidentally collected gegevens zoals e-mail- en IP-adressen, vaste en mobiele telefoonnummers, kortom contact identifiers van vrienden van vrienden van vrienden, tot three hops away* heet dat, worden uit de databanken van de NSA gewist. Zo was dat tenminste tot voor 2007, als het contact identifiers uit het VK betrof, een van de leden van de Five-Eyes spionnenclub (VS, VK, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland).

In 2007, volgens een door Edward Snowden bekendgemaakte memo, stemden de Britten erin toe dat de NSA ook die gegevens mocht houden. Ze werden unmasked, niet langer minimized, en dus: unminimized.

Dan hebben we het niet meer over lelijke woorden. Dan hebben we het over vals, leugenachtig, bedrieglijk taalgebruik, bewust dubbelzinnig en contradictorisch, bedoeld om te misleiden en te manipuleren. 
In newspeak heet dat doubleplusungood.

*Volgens The Guardian heb je met three hops away, als het een beetje actieve facebookers zijn, al gauw zo'n vijf miljoen mensen bij elkaar.

19 november

600 metres into Lepelstraat, zegt de vrouw met een Amerikaans accent. Ze zal wel 'meters' gezegd hebben, maar ik heb dat op school anders geleerd. Ik stel ze me voor, voor haar microfoon in het uniform van de US Forces, die tenslotte de gps hebben uitgevonden, en beslissen wie hem mag gebruiken en waar en wanneer, en keurig bijhouden waar iedereen naar toe rijdt, in dit geval ik naar de Aldi bij mij in de buurt.

Waarom zou ik de gps gebruiken om naar de Aldi bij mij in de buurt te rijden? Omdat het de eerste keer is. Ik heb hem ter kennismaking te leen gekregen, om te zien hoe dat zo gaat, satellietnavigatie. Sat nav, zeggen de Engelsen, die altijd een kort en handig woordje vinden voor iets nieuws.

Recalculating, zegt de vrouw, nadat ik rechtsaf ben gegaan terwijl ik volgens haar rechtdoor moest. Zal ik me wel door een Amerikaanse korporaal laten uitleggen waar mijn Aldi is. Ik rij gewoon langs de kortste weg verder, de korporaal herrekent maar tot ze er zelf ook geraakt is. Het zal me benieuwen of ze bij een volgende gelegenheid mijn kortere route onthouden heeft.

Nu, de test mag in elk geval geslaagd genoemd worden. Gps werkt. Je rijdt gewoon naar waar je wilt zijn, en de sat nav volgt je met zijn voortreffelijk rekenwerk. Je hoeft nooit alleen te zijn: een oplettende dame houdt je gezelschap.

(Met dank aan H)

17 november

Zo’n batterij kost honderdtwintig euro, zegt het meisje, ze kijkt me wat zorgelijk toe.

Wilt u dat wel doen?

Hoeveel  kost  zo een tegenwoordig? vraag ik, op mijn laptop wijzend.

Die maken ze niet meer.

Wat er het meest op lijkt?

Elfhonderd euro, zegt het meisje.

Geef me maar een batterij, zeg ik.

Of ik in hun systeem zit?

Ja.

Ze zoekt het serienummer op de onderkant van mijn laptop, maar dat is er door weer en wind uit weg geschuurd.

Ik zal hem weer moeten opstarten, zegt ze. En of ik veertig euro wil betalen, bestekkosten. En of ik m’n mobiel nummer wil geven. Met een beetje meeval heb ik mijn laptop woensdag terug, zegt ze. Of donderdag.

Vrijdag, denk ik. Of zaterdag.

Ons gesprek is inmiddels twee keer onderbroken door het luid schellend winkelalarm, dat vanzelf afgaat, zoals alarmsystemen doen, zodat het meisje zich naar een van de vele in de winkel uitgestalde laptops moet spoeden om het weer af te zetten. Ze doet het snel en routineus.

Je hebt dat nog gedaan, zeg ik empathisch.

Ja, zegt het meisje.

Thuis krijg ik van mijn altijd begrijpende gade haar laptop te leen. Het scherm is wat kleiner dan het mijne, en nog kleiner omdat het Word Starter programma bijna een kwart van zijn ruimte voor reclame reserveert. Tja, het is ook een gratis programma. Niets is voor niets. De dag komt dat kraamklinieken gratis bevallingen organiseren, als ze op de pasgeboren kleine hun logo mogen tatoeëren. Nemen ze gelijk ook een DNA-staaltje voor de politie van Antwerpen. 

Maar ik wijk af. Nog een keer of vijf slapen, dan kan ik weer met mijn eigen gerief aan de slag. 

15 november

Na ruim vijf jaar ontrouw ben ik gisteren teruggekeerd naar mijn oude liefde: de trein. Meer nog, ik heb er en passant een nieuwe bij gevonden: de bus. Het helpt natuurlijk dat ik intussen helemaal voor niets op de bus mag, en op de trein voor amper zes euro, weg en weer, naar elke uithoek van het koninkrijk, zolang het duurt (het gunsttarief*, en ook het koninkrijk).

Tot mijn intense vreugde trof ik onherkenbaar gerenoveerde en opgevrolijkte stations aan, in Gent en in Brugge en zelfs in mijn eigen stad S, waar de perrons nu op esthetisch verantwoorde wijze overkapt zijn en alle roltrappen discreet zoemend hun werk doen.

Ik lees wel eens over stakingen op het spoor, over vertragingen, belabberde stiptheidsstatistieken - het spijt me, ik heb daar niets van gemerkt. Ook de bus meldde zich haarscherp op tijd met vriendelijk openslaande deuren en een lage, tot instappen uitnodigende drempel. 

Sheer bliss, als men mij toestaat, en wat een krukkig, slopend en ondoeltreffend vervoertuig is zo'n auto, waarin je altoos maar op moet passen, en stil blijven zitten, en met pookjes en pedalen in de weer zijn en in spiegeltjes kijken en dan een plek zoeken waar je hem bij aankomst aan de kant kunt zetten, en die niet vinden!

*Voor jongere hard werkende reizigers: ik weet dat het niet eerlijk is, maar als ik dat nu krijg, moet ik dan nee, bedankt zeggen?

9 november

 

'Het drijft me gek', zei Michael O'Leary in The Times. Dat was nadat de vertaler-verslaggever bij De Morgen zich ermee bemoeid had. Want de baas van Ryanair is een Ier en bedient zich van het Engels om over zijn bedrijf (en zichzelf) te communiceren.

Vaders die vakantie nemen als hun kind geboren wordt is wat O'Leary gek drijft. Mij een zorg wat de geslepen zakenman, ook nog de Ierse brulboei of meesterprovocateur van het vaderschapsverlof denkt. Armetierig geschrijf in De Morgen, dat drijft mij gek. 

7 november

Er is een café in mijn stad S waar ik al eens graag na de middag een koffie drink. Je krijgt er een klein kuipje advocaat bij dat je uit kunt likken en daarna ook nog opeten. Goed, ze zijn er nogal prijzig, vier euro voor een glas wijn, maar dan hebben ze weer een hele batterij kranten, dat is ook de reden waarom ik er na de middag graag koffie drink.

Nu ben ik krantengewijs nogal sectarisch, het moet De Morgen zijn. Een wat rommelig blad, waarin le meilleur et le pire vrolijk wedijveren, maar met het hart op de goede plek, zoals bekend een beetje links in de borstholte. En in De Morgen staan cartoons van Zak.

Gisteren liep ik recht op het tafeltje af waar de kranten liggen, dat doe ik altijd nog voor ik mijn koffie bestel, en toen bleek De Morgen er niet te zijn. Er lagen andere kranten, die ik niet aan wil raken, zelfs niet noemen, en ook De Standaard. Vooruit maar.

Ik zal het maar bekennen: die Standaard was goed. Klaar, sober, degelijk van buiten en van binnen. Een tikje saai, maar dat krijg je als je klaar bent en sober en degelijk.

En nu? Moet ik De Morgen dumpen, als een oud lief, voor een andere die wat beter in de kleren zit en zonder fouten spreekt en misschien wat wijzer is, zodat ik zeg: nu ja, je kunt ook geen achttien blijven? Ik denk het niet. Nu en dan eens vreemd gaan, dat moet wel kunnen. Het is ook maar een gazet.